COVID-19: Lëk tënë kɔc cë luöi ebënë

Yeŋö aguiɛɛr luidu wïc ba looi bï yïn tiit tënë käk wuɔɔk/luaaŋ ë tuany COVID-19

Kuer Victoria ee lööŋ (occupational health and safety law), aguiɛɛr luidu adhil gɛm ku muk ɣän luɔi apiɛth wënë piɔ̈l ku cïnic käkrac tënë pialwëi ë kɔc cë luöi, keya tëcït emɛn ee yen luɔi lacök. Kënë anɔŋ yic loiloi wënë gëël käk ë rɔ̈ɔ̈m kë tuany COVID-19 tënë luɔi.

Aguiɛrdun lui adhil bëŋic lɔn nɛŋ kërac tënë pialwëi ë kɔc cë luöi ebën, tedä ke kɔc kɔ̈ɔ̈k, thiäk ke wuɔɔk/luaaŋ ë tuany COVID-19 thïn ɣänken luɔi. Keek adhil bïk looi, keya tëcït emɛn ee yen luɔi lacök:

• looi kuɛɛr gël ba kedäŋ nyai tedä dhuɔ̈k käk wuɔɔk/luaaŋ piny
• räm wek kɔc cë luöi ku pialwëi ku lïu kërac ebɛ̈n (health and safety representatives (HSRs)) na ayï kedäŋ tëwën looi kääŋ cïtmɛn ŋïc käk wuɔɔk/luaaŋ ku takic ekëdï tënë bë gël keek
• miɔc kɔc ce luöi wël ë lëk ril apɛi, teet,piöc tedä keyï daai ke ba keek cɔɔl aloi luɔiken ebën ke piɔl
• miɔc kɔc cë luöi wël ë lëk alɔŋ pialwëi ku liu kërac tënë ɣän luɔi,tɔ̈thïn apiath ye thok ebën

Aguiɛr cë yïn luöi adhil bë lööŋ/kuɛɛr akuma në biäkde COVID-19 ya kuany cök ëyɛ, cïtmanë, talïman de tuaany jɛ̈l tënɔŋ Wädhäära ë pial de Victoria.

Aguiɛɛrdun lui adhil eya bɛ̈ kuɛɛr cï akuma gam buɔthic COVID-19, tënë cïmɛn, tënë Victoria’s Chief Health Officer.

Yeŋö bï aguiɛrdun lui ë baloi ben kërac ë wuɔɔk/luaaŋ guir tënë tuany COVID-19 abï lui ke:

• ye kuat ë luɔi yïn looi
• dhöl ë kërɛc thiäk kek luɔi
• yeŋö ee ŋiëc luɔi lacök tënë loiloi ku käkrac thiäk ke yen,naŋ yic kääŋ ë bëëi
• kuɛɛr emɛn, tënë cïmɛn kuɛɛr nyoth ye Victorian Chief Health Officer ku wëët akuma, tënë cïmɛn athör nyuth tënë Akutnhom ë Pialwëi
• talimaat ke Tuaany kee mɛn tënɔŋ Wädhäära ë kɔc ë Victoria wälë/ka wëët Akuma, cïtmanë anyuth tënɔŋ Mäktäm de Pial

Dhöl gëël ebën

Nyoth kɔ̈ɔ̈k ë kuɛɛr gëël wënë dhil piath tënë aguiɛr kërac ë wuɔɔk/luaaŋ tuany COVID-19 anɔŋ yic:

• rëër kaam mec yic tëwën bë rot lëu
• wɛ̈ɛ̈ric tënë loiloi luɔi thïn ba rɔ̈ɔ̈m wëk kɔc kɔ̈ɔ̈k cɔɔl akoric
• pëël kɔc cë luöi tënë luɔi tëdɛt luɔi, cïmɛn luɔi baai
• cak ɣän luɔi lääu (tënë cïmɛn, ye muɔ̈k akutnhïïm ë kɔc cë luöi thïn raintök ye tetök luɔi) ba thiëi piny ë tuany COVID-19 tëna naŋ tuöl tedä luaaŋ/wuɔɔk baai
• ba loi bë tën luɔi naŋ tën ye aliir luɛ̈ŋ thïn
• juak wëc piny ku luëŋ/wuɔ̈k käm thïn ɣän luɔi,erot thïn tedït-ɣän luɔi apɛi
• naak kë luɔi ë telepuun rɔɔm, tarabeth ebën, kääŋ luɔi ku kɔ̈ɔ̈k luɔi
• dɛɛt raan ebën piɔ̈u thïn ye ɣän luɔi yic bïk lawic ŋiëc looi ku gam kääŋ cïtmɛn ɣän lɔ̈ɔ̈kcin ku wälkäm cin (hand sanitiser)
• nyuɔ̈th kɔc cë luöi bïk cië la tënë luɔi tëwën cï kek gup puɔl/bɛc ku anɔŋ aguiɛr luthïn tëna raan cë luöi anɛŋ kïït ë tuany kaam tɔ̈u yen ɣän luɔi yic
• gam kaam lɔ̈ɔ̈ŋdït bïk dhöl lawïc/calcal buɔthic
• muk gɛ̈tpiny kääŋ ë kɔc luɔi ebën ku kɔc bɛ̈n neem ebën tënë luɔi
• tëwën yen gɔ̈ɔ̈r/wïc, gam kääŋ tiët guöp citmɛn (personal protective equipment (PPE)), ku wël ë lëk ku piööc alɔŋ ye PPE ee gɔ̈ɔ̈r/awïc ku ekëdi tënë luöi yen apiɛth

Na yïn adiɛr alɔŋ tënë luɔ̈i käk wuɔɔk/luaaŋ ë tuany COVID-19 aye guir kedï tedun luɔi

Yïn anaŋ yic ba rëër keyï piɔl guɔ̈p tënë luɔi. Na yïn aye diɛr alɔŋ tedun luɔi ee guir kedï ë tuany COVID-19, yïn alëu ba ke aguiɛr-lui teda HSR (Na yïn naŋ tök) alɔŋ ye gëël thïn tënë luɔi.

Na yïn aŋɔt yï diɛr alɔŋdun pial ku kërac alïu, yïn alëu:

• buɔth kaaŋ jɔ̈ɔ̈r ee ɣänkun luɔi
• yuɔp akutnhom ee wëët WorkSafe atɔ̈ 1800 136 089
• wïc/gör kuɔny tënë kääŋku, agut aguiɛr kɔc luöi, aguiɛr lööŋ tedä awëët bäny gam ye Akutnhom ë Pialwëi tedä awëët bäny ye Akutnhom ë Pialwëi tedä Akutnhïïm kɔ̈ɔ̈k akuma

Käkun pialwëi ku kërac alïu

Keyï raan cë luöi, yïn anɔŋ luɔi ba:

• lööm muɔ̈k lacök ë pialwëi ku kërac aliu thïn ɣän luɔi
• lööm muɔ̈k lacök ë pialwëi ku kërac ë ɣän kɔ̈ɔ̈k yic
• määt wek aguiɛrdun luɔi alɔŋ ayï luɔi keek lööm bïk theek ke kewïc në kuer OHS Act

Kënë wëtde yic yïn dhil ba mɛɛt ke ayï lööŋ lacök tedä kuɛr ye aguiɛr-lui käkun ë tuany COVID-19 dhuɔ̈kpiny, na cɔk alɔn yïn aye lui baai.

Ba kɔc kɔ̈ɔ̈k tiit, yïn alëu ba kuɛɛr lupiny käk buɔthic tëna yïn acï guɔ̈p puɔ̈l/bɛc, tedä keye tak lɔn cë yïn thiäk ke wuɔɔk/luaaŋ.

Kënë baloi na yïn acï guɔ̈p kɛcï bɛc/puɔl

Kïït ŋïc ë tuany COVID-19 bïn keya daai aa:

• atuɔ̈c
• wiir tedä awaany
• ɣɔɔc
• arɛm-röl
• wëi ë yic riɛl apɛi
• juän wum
• määr tedä wɛ̈ɛ̈ric ë ŋörŋör tedä ke amiɛt/bïlbïl

Kɔc kɔ̈ɔ̈k eya adhil bïk naŋ aɣarnhom, arɛm-rälic, buut wum,akar-piöu,aŋɔ̈ɔ̈k ku yääny laroor.

Naa yïn nɔŋ gɛrë cït ke COVID-19, ë cɔk aa lɔnë kor ɣen, kë yïn alëu ba rot wëëŋ ëmantöŋë, cɔk rot ke yï them ku naa yïn wïc, tïŋ wëët tënɔŋ dïktordu/akïm tedä telepun namba ë Yup/cɔ̈t de kɔc Victoria në 1800 675 398 yic.

Yïn alëu eya:

• ba lëk aguiɛrdun-lui kaam cïnic gääu
• buɔth kuɛɛr kuɔ̈n luɔi yic tënë luɔɔi
• lɛ̈k aguiɛrdun-lui tëna kääŋ acë keyic waar, tënë cïmɛn na yïn acï tuany ë COVID-19 ŋic yï guɔ̈p

Kën ba loi naa ca thiääk kennë raan nɔŋ COVID-19

Naa ca thiääk kennë raan nɔŋ COVID-19 kë yïn lëu ba dhɛ̈l ke Mäktäm/Amaatnhom de Pial kuany cök.

Naa wïc ba rot wëëŋ ka lëu ba lɛ̈k raan cë yï luööi të dɛc/lɛc yen rot lëu, ku lɛ̈kë keek naa ger ɣäla ye yic, cïtmanë, naa yök yï kë yï tuaany në COVID-19.

Lëk luthïn thuɔŋdun

Tënë gɔ̈ɔ̈r yï wël ë lëk alɔŋ WorkSafe (LuɔiPial) luthïn thuɔŋdun yic, keyï cɔɔl Translating and Interpreting Service (TIS National) atɔ 131 450.